Schadebeelden van glijlagers – Deel 1: Vervormingen
Mark van de Waal | 9 juni 2023
Schade aan kunststof glijlagers is vaak het gevolg van onjuiste montage, onjuist constructief ontwerp of onjuiste materiaalkeuze. Enerzijds stellen de aard en de werking van kunststof glijlagers bepaalde eisen aan de dimensionering, het ontwerp en de montage van het lagerpunt. Anderzijds is in vergelijking met metalen lagers een flexibeler ontwerp van de componentgeometrie en een “creatiever” of mogelijk risicovoller ontwerp mogelijk.
De verschillende beschadigingen van kunststof glijlagers zijn over het algemeen gemakkelijk van elkaar te onderscheiden. Uit het uiterlijk van de schade, bijvoorbeeld vervorming of scheuren, kan de oorzaak worden afgeleid. In deze blogpost geven we je inzicht in het whitepaper “Typische schadepatronen – Hoe voortijdige uitval van kunststof bussen te voorkomen” met een uittreksel dat dieper op het onderwerp ingaat.
Vervormingen detecteren
Vervormingen treden vooral op bij overbelasting. Vervormingen veroorzaakt door overbelasting, zijn vaak te herkennen als relatief gelijkmatige vervormingen op de belaste punten van het glijlager. Als de belasting die door de as wordt uitgeoefend de toelaatbare vlaktedruk van de lagers overschrijdt, of als er een te grote randbelasting optreedt door het optredende koppel, wordt het lager vervormd in de richting van deze belasting.
Dit wordt “kruip” van het materiaal genoemd. Deze kruip treedt op wanneer het onderdeel voortdurend onder zeer hoge spanning staat. Blootstelling aan temperatuur – door overmatige wrijving of externe invloeden – kan dit proces bevorderen en versnellen als het de thermische weerstand van de kunststof overschrijdt.
Hoe we het probleem oplossen
Glasvezelversterkte polymeren zijn over het algemeen bestand tegen hogere belastingen. In dat opzicht verdienen ze de voorkeur voor toepassingen met hoge belastingen. Het vergroten van de lagerdiameter kan ook helpen om de oppervlaktedruk te verminderen. Bovendien moeten ongewenste randbelastingen, bijvoorbeeld als gevolg van een verkeerde uitlijning, worden vermeden door de componenten nauwkeurig uit te lijnen of door zelfuitlijning.
